Makaleler
YURTDIŞINDA YAŞAYAN VATANDAŞLARIN YURDA DÖNÜŞLERDE KONUTA İHTİYAÇ DUYMASI SEBEBİYLE AÇILAN TAHLİYE DAVALARI HAKKINDA
Son dönemlerde yaşanan ekonomik sıkıntılar sebebiyle kiracılar ve ev sahipleri arasında yaşanan uyuşmazlıkların sayısı ön görülemez şekilde artmaktadır. İşbu uyuşmazlık türlerinden en sık karşılaşanı ise kiraya verenin; kendisinin, eşinin, çocuğunun, ebeveynlerinin ya da kanunen bakmakla yükümlü olduğu kişinin ihtiyacı sebebiyle kiralan taşınmazın tahliyesini talep ettiği tahliye davalarıdır.
Kiralananın tahliyesi davalarındaki ihtiyaç sebeplerinin neler olduğu ve hangi sebepler ile kiralanan taşınmazın tahliyesine karar verileceği Yargıtay İçtihatları ile şekillenmiştir. Buna göre kısaca ihtiyaçlının gereksinimi; gerçek, samimi, zorunlu ve devamlı olmalıdır.
Kiralananın tahliyesinin talep edildiği ihtiyaç sebebiyle tahliye davalarında ev sahipleri tarafından sıklıkla öne sürülen nedenlerden olan; “yurtdışından ülkeye ziyaretlerde konuta ihtiyaç duyulması”, “yurtdışından ülkeye dönülecek olması” ve “yazlık ihtiyacı” gibi sebeplerin geçerliliği Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararları ışığında incelenecektir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ nun 1991/6-595 Esas, 1992/32 Karar 5.2.1992 Tarihli İlamı’ nda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; davacının yurtdışında işçi olarak çalıştığı, her yıl yurda geldiğinde kendi evinde evli olan kızı ve ailesi ile birlikte kaldığı ancak büyüyen çocuklar ve artan aile bireyleri nedeniyle sıkıntıya düştüğü, beraber oturmalarına imkan kalmadığı ve bu nedenle evli kızının ayrılıp oturması amacı ile taşınmazı satın aldığını iddia ederek tahliye isteminde bulunduğu davada, yıllarını türlü fedakarlıklarla çalışarak yurt dışında geçirmiş belirli bir ekonomik birikime ulaşmış ve bu birikimi ile evli olan evladının ihtiyacı için bir mesken edinmiş olan davacının, yurda geldiğinde gerek kendisinin gerekse evli kızının rahatça kalabilecekleri bir evin bulunmasını samimiyetle arzu edebileceğinden bahisle ihtiyacın gerçek ve samimi olduğunu belirtmiş ve davanın kabulüne ilişkin verilen ilk derece mahkemesi kararını onamıştır.(T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 1991/6-595 K. 1992/32 T. 5.2.1992)
İşbu karar doğrultusunda yeni iktisap ve gereksinim sebebiyle kiralananın tahliyesinin talep edildiği durumlarda; ihtiyaçlının yurtdışında işçi olarak çalışması, yurda döndüğünde evli kızının ayrılıp oturması amacı ile taşınmazı satın aldığını ileri sürmesi ve ihtiyaç sebebiyle bu yerin boşaltılmasını istemesinin samimi, zorunlu ve sürekli bir ihtiyaç olduğu söylenebilir. Ancak davanın esasına ilişkin işbu ihtiyaç sebeplerinin yanı sıra davanın usulüne ilişkin yükümlülüklerin de yerine getirilmesi ve her somut olayın kendi içinde değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Yukarıda paylaşılan karar atıf yaparak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ nun 1992/6-776 Esas, 1993/109 Karar 10.3.1993 Tarihli İlamı’ nda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; davacının yurt dışında çalıştığı, kesin döndüğünden veya döneceğinden bahsetmeksizin sadece yazın tatilini geçirmek için çocuğu ile birlikte geldiğinde konut sıkıntısı çektiği, hemen her yıl ülkeye geldiğinde otellerde veya yakınlarının evinde misafir olarak kaldığı, eve ihtiyacı olduğunu ve bu sebeple dava konusu taşınmaza ihtiyaç duyduğunu ileri sürerek tahliye isteminde bulunduğu davada, davacının çocuğu ile birlikte otel veya motel türü bir yerde tatil geçirmesinin aile bütçesine getireceği külfetin ağırlığının aşikar olduğunu belirtmiş ve yıllarını yurt dışında geçirmiş olan kimsenin, yurt ve akraba özlemi duyacağının, çocuklarının da mümkün olduğu oranda vatanından kopmamalarını arzu edebileceğinin gayet doğal görülmesi gerektiğine karar vermiştir. (T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 1992/6-776 K. 1993/109 T. 10.3.1993)
Özetle; her ne kadar yurtdışından yurda kesin dönüş yapılmıyor olsa da yurtdışında çalışan işçilerin ülkeye olan ziyaretlerindeki yazlık ve kalacak yer ihtiyaçları için bir ayrıcalık tanınmış bu hususun konut ihtiyacının devamı olduğu yani sürekli bir ihtiyaç sebebi olduğu belirtilmiştir.